Expo | Een Winterreise in klank en beeld
Er werd aan verschillende kunstenaars gevraagd om zich door Winterreise te laten inspireren tot het maken (of kiezen) van een werk. Op de volgende tabbladen kan je de resultaten bekijken.
‘één van de vele foto’s gemaakt tijdens mijn bijna dagelijkse wandelingen in de omgeving’
‘Extended family nr 21’
In de reeks ‘Extended family’ schildert Aäron Willem verschillende gezichten bovenop elkaar met (voornamelijk) transparante verf. Ze verstoren elkaar of vallen harmonieus samen tot er een nieuw gezicht ontstaat. De gezichten komen van mensen uit de directe omgeving van de kunstenaar of ver daarbuiten. Hier zijn het zanger.es.s.en die met hun stem de dood hoorbaar maken, waaronder een paar uitvoerders van de Winterreise: Ian Curtis, Nina Simone, Nico, Kurt Cobain, Mohamed Abdel Wahab, Blaine L Reininger, Ian Bostridge, Beth Gibbons, PJ Harvey, John Maus, Fairuz, Dietrich Fischer Diskau, Earl Sweatshirt en Valery Alexeev.
Saar De Buysere (° 1972) heeft haar atelier in Gent. Haar onderzoek is veelzijdig maar binnen het gegeven landschap ontwikkelde ze een speciale affiniteit met bergzichten. In het grafische werk heeft ze aandacht voor verschillende standpunten ten opzichte van de berg, waarbij (anders dan dat ene vertrouwde zicht) alle zijden voor haar interessant zijn. In haar objecten en installaties, die vrijwel steeds een interactie van de toeschouwer vereisen, helpt ze de blik te richten of laat ze net de vrijheid om zelf een nieuw landschap te bepalen.
‘Jungfrau – Region’
Potlood op papier
230 x 70 cm (x2)
2015 -2018
Bevroren koele ochtenddauw?
besneeuwde pas,
het groene gras.
de grond sneeuw en ijs
De aarde nog wat bloesem, nog groen gras?
De bloemen zijn gestorven, het veld ziet grauw als as.
ontdooien,
Sneeuw,
Met harde, stugge korsten
scherpe kei
korsten op sneeuw en ijs, elke steen
bevroren droge stromen
Aan verder heldere lucht,
de hemel rustig!
de wereld licht!
De rijp een schijn van sneeuwwit.
de groeve.
Een effen grijze lucht!
flarden wolk vervolgen
de winter,
De winter koud en wild!
Een licht in vrieskou
besneeuwde kloven?
in woestenij?
in wind en regen, de sneeuw
Saar De Buysere
In 2007 maakte ik voor Croxhapox het boekje Waadruim: Legenda.
Daarin maakte ik legendes bij bestaande schilderijen, die daardoor functioneerden als (land)kaarten van (kunst)werelden. Een soort poëtische topografieën. Een vorm/plek/plaats (d) op een van die schilderijtjes kreeg in de legende het bijschrift ‘iets uit Winterreise (Hans Hotter)’.
Uit Waadruim: Legenda, Leus N. (2007). (Crox-boek nr 7). Gent: Croxhapox.
Origineel schilderij, acryl op doek (20×20)
Deel 2
‘Zeshoekige tuinvogel / Hexagonal garden bird’
acryl op doek (40x40cm)
In januari van dit jaar maakte ik een nieuw schilderij met Winterreise in gedachten, maar luisterend naar muziek van Toru Takemitsu. Ik denk dat ik aanvankelijk een schilderij wilde maken met de sfeer van een verwaarloosde winterse voortuin. (Abandoned front yard thinking). Die voortuin werd uiteindelijk een dikke witte winterse vogel met een zeshoekige kop.
Een verhaal
Ik bleek naar A flock descends into the pentagonal garden geluisterd te hebben, een compositie van Takemitsu.
Deze compositie werd geïnspireerd door een droom van Takemitsu over een groep witte vogels, die door een zwarte vogel geleid werd naar een vijfhoekige tuin. Deze witte vogels (en de zwarte) worden heel zelden waargenomen. Ze reizen ’s winters tussen Japan en Europa, van Japanse zentuinen naar Europese voortuinen of andersom. Ik heb er uitzonderlijk een kunnen vastleggen op dit schilderij.
-I design gardens with music-
Toru Takemitsu
‘Winterreise’
potlood & aquarel op papier (20×30)
24 tekeningen gemaakt op de muziek van de liederen, geblinddoekt.
Sébastien Vermeulen
‘Black Out’
olieverf op doek op kegels in schoenen (160cm x 110cm)
Can you compress the width and depth of the universe into the surface of a screen?
‘Paris Gutters’
Black + white photographic Image collection | dimensions variable
Image from the ‘Paris Gutters’ Collection, which were taken from the perspective of what might be seen by a small rodent.
“The content of this body of work is a play on perspective in the most literal and poetic manner. It is an attempt to re-examine ourselves, to look at our own world from ground level curb level, a perspective rarely seen or imagined. This work comes out of a direct response to the world I live in and is a reaction to the impending reality and ever increasing difficulty to survive.“ Ron Huebner
† Ron Huebner (CA)
Herbeluister de podcast met Zeger Vandersteene en het concert van Valéry Alexeev & Almudena González Martínez | 27.02.2021
Franz Schubert componeerde de cyclus Winterreise, 24 liederen op gedichten van Wilhelm Müller, in zijn laatste levensjaar, een periode van ziekte, diepe melancholie en depressie. Op slechts 31-jarige leeftijd en onder het sombere voorteken van de dood bracht Schubert liefde en verdriet samen in deze cyclus, die beschouwd wordt als een van de meesterwerken van het romantische lied. De intimiteit van het lied voor zang en piano geven uitdrukking aan de eenzaamheid door het verlies van de geliefde, die later plaats maakt voor een meer existentiële wanhoop. De winterreis is ook een spirituele (psychologische?) reis. De zwerver, vervreemd en dolend door het koude landschap, versmelt en identificeert zich met de winterse natuur. De kou, de duisternis, de wind, het ijs, de sneeuw, zijn een weerspiegeling van de pijn en de afwezigheid.
Zanger Valéry Alexeev (RU) en pianiste Almudena González Martínez (ES) brachten de liederen achter gesloten deuren, zonder toeschouwers. Het concert werd gelivestreamd en we luisteraars werden uitgenodigd om die avond hun ‘Winterwander’-schoenen aan te trekken, speaker of koptelefoon op hun smartphone aan te sluiten en een winterse wandeling te maken zonder doel of richting, enkel vergezeld door de stemmen van piano en zanger. Daarmee traden luisteraars gezamenlijk en tegelijk afzonderlijk in de voetsporen van de figuur uit de liederencyclus en kon diens intieme zoektocht en beleving een geheel nieuwe dimensie krijgen. Voor de muzikanten, die zonder aanwezig publiek moesten optreden, vormde de gedachte dat hun stemmen zich als dwaalklanken door de straten bewogen een ongewone en bijzondere performatieve ervaring.
Als inleiding op het concert verzorgde Woeha een podcast over Winterreise waarin de Vlaamse tenor Zeger Vandersteene het werk situeert en toelicht. Hij bracht de liederen al tientallen keren in de loop van zijn indrukwekkende carrière in binnen- en buitenland. Ook in PostX voerde hij de cyclus op onder begeleiding van Frederik Croene tijdens het openingsweekend FloraXin 2011.
Zeger Vandersteene (Gent, 1940) bouwde met zijn uitgebreide repertoire een internationale carrière op. Hij zingt zowel gregoriaanse muziek, als muziek uit de middeleeuwen, renaissance en barok. Ook hedendaags werk gaat hij niet uit de weg. Hij kan opera, lied en oratorium aan. Hij ontving in 2013 de Klara-Carrièreprijs.
Na een opleiding accordeon aan de muziekschool Alma Alta in Kazachstan, het Conservatorium van Nigni Novgorod en het KASK & Conservatorium HOGENT, legde Valéry Alexeev zich vanaf 2013 toe op zang. Hij volgde les bij Gidon Saks en aan het KASK & Conservatorium HOGENT bij Marcos Pujol. Valéry speelde mee in diverse opera’s en zong onder leiding van dirigenten zoals Florian Hendrik, Bruno Ferrandis, Ewald Demeyere en Dmitri Yrowski. Hij heeft een grote affiniteit met het Russische lied; zijn repertoire omvat romances van M. Glinka, M. Dargomyzsky en P. Tchaikovsky.
Almudena González Martínez is een Spaanse pianiste die haar bachelor behaalde aan het Conservatorium van Murcia bij Pilar Valero. Ze ontving hierbij een UItzonderlijke Prijs. In 2019 verhuisde ze naar België om een master te volgen aan het KASK & Conservatorium van HOGENT bij Vitaly Samoshko (Eerste Prijs Koningin Elizabethwedstrijd). Daarnaast volgde ze verschillende internationale masterclasses om haar piano en kamermuziekrepertoire verder uit te breiden. Als soliste heeft ze een voorkeur voor de werken van F. Chopin.
